Cavia geluiden en gedrag

cavia in het gras
Bron: Pixabay

Cavia’s zijn grappige kleine beestjes. Je zult zien dat je vaak naar ze kijkt hoe ze aan het scharrelen of met elkaar aan het communiceren zijn. Het is leuk als je de geluiden gaat herkennen en weet wat je cavia’s ermee bedoelen. 

Whiepen

Whiepen is een schel piepend geluid wat cavia’s maken. Ze kunnen het maken als er bijvoorbeeld gevaar is, maar gebruiken het voornamelijk om jouw aandacht te trekken als ze eten willen. Cavia’s leren snel welke geluiden of bewegingen horen bij dat er eten in aantocht is. Bijvoorbeeld het ritselen van een zakje of het opendoen van de koelkast. Maak je klaar voor een fluitconcert elke keer als je een zakje chips eet of wat te drinken pakt 😉 

Popcornen

Popcornen is een heel grappige beweging waarbij cavia’s een stukje de lucht in springen en met hun kopje schudden. Ze doen dit alleen als ze blij zijn, dus het is altijd leuk om je cavia’s te zien popcornen!

Pruttelen

Ik noem dit voor het gemak even ‘pruttelen’, je zult snel genoeg door hebben wat ik ermee bedoel. Cavia’s gebruiken dit geluidje voornamelijk om met elkaar te communiceren. Mijn cavia’s maken de hele dag zachte geluidjes tegen elkaar, net alsof ze een gesprek voeren. Het klinkt heel gezellig.

Waken

Je zult dit geluid niet vaak horen want niet elke cavia is een zogenaamd ‘wakertje’. Een waker maakt een soort fluitend geluid om andere cavia’s voor gevaar te waarschuwen. Het is een vorm van alarm slaan. Soms is niet duidelijk welk gevaar er bedoeld wordt, want voor ons kan het lijken alsof er niets aan de hand is. Maar de cavia heeft duidelijk iets opgemerkt. Na een tijdje zal hij vanzelf stoppen als hij merkt dat er geen gevaar is. 

Klappertanden

Als cavia’s er boos zijn op elkaar of op ons, zullen ze klappertanden. Dit is een laatste waarschuwing voordat de cavia gaat aanvallen. Zodra je dit hoort, let dan even op. Als je cavia’s elkaar net hebben ontmoet, zullen ze soms even klappertanden om te bepalen wie er de baas is. Dit is niet erg, zolang ze niet vechten. Cavia’s die elkaar al langer kennen zullen soms ook klappertanden, maar dit leidt zelden tot een gevecht. Soms irriteert de ene cavia de ander, of loopt hij in de weg. Dan waarschuwen ze elkaar eventjes. 

Knorren

Als een cavia geïrriteerd is, zal hij een soort knorrend geluid maken. Dit doen ze bijvoorbeeld als ze het niet leuk vinden wat een andere cavia doet, of als je ze bijvoorbeeld op een plekje aait die ze niet zo prettig vinden. Een knorrende cavia trilt hier ook een beetje bij met zijn lijfje. 

Brommen

Dit gedrag zie je vaak bij een mannetjescavia die wil paren. Hij zal naar het zeugje lopen, met zijn kontje wiebelen en daarbij een brommend geluid maken. 

Gillen 

Een cavia die in paniek is of pijn heeft, zal een gillend geluid maken. Soms doen ze het als je ze bijvoorbeeld te hard knijpt bij het oppakken. Dit geluid lijkt erg op whiepen, maar je zult snel door hebben dat het geen geluid van vrolijkheid is. Zodra je je cavia dit geluid hoort maken zonder reden, is het verstandig om even langs de dierenarts te gaan om uit te sluiten dat er iets ernstigs aan de hand is. 

Je ziet, cavia’s hebben een heel arsenaal aan geluidjes om aan je duidelijk te maken wat ze willen of hoe ze zich voelen. Het is heel gezellig om naar te luisteren en hoe langer je je cavia’s hebt, hoe meer je hun geluidjes gaat herkennen en erop kunt inspelen. 

Cavia en koud weer

cavia in de sneeuw
Bron: Pixabay

In het najaar wordt het kouder en natter buiten. Als je je cavia’s binnen hebt zitten, merken ze hier weinig van. Zorg er wel voor dat je de cavia’s niet te dicht bij de verwarming neerzet en ervoor zorgt dat ze niet op de tocht staan. Vooral van tocht kunnen ze erg ziek worden. 

Wonen je cavia’s buiten, dan maak je je wellicht wat zorgen. Kunnen ze wel buiten blijven, zullen ze het niet te koud hebben? Er zijn verschillende meningen hierover. Er zijn mensen die zeggen dat cavia’s absoluut niet buiten kunnen blijven in de winter en dat je ze altijd naar binnen moet halen. Als je je hier prettig bij voelt kun je dit prima doen. Hou er wel rekening mee dat als je je cavia’s eenmaal binnen hebt gehaald, ze niet meer naar buiten kunnen tot ver in het voorjaar. Te grote temperatuurschommelingen zijn namelijk helemaal niet goed voor ze en hier kunnen ze ernstig ziek van worden. Vaak wordt aangehouden dat ze na IJsheiligen weer naar buiten kunnen, als de nachttemperatuur boven de 10 graden is. 

Er zijn heel veel mensen die hun cavia’s het jaar rond buiten laten en dit gaat meestal prima. Let wel: dit geldt voor cavia’s die al sinds het voorjaar of de zomer buiten zitten, zodat ze geleidelijk kunnen wennen aan de temperatuursverandering. Je kunt niet je binnencavia in oktober of november ineens nog naar buiten doen. Dan moet je echt wachten tot het voorjaar. Vaak vinden buitencavia’s het helemaal niet erg en zul je ze ook met regen of sneeuw gewoon buiten zien scharrelen! Het is wel verstandig om wat voorzorgsmaatregelen te nemen zodat ze gezond blijven en zich comfortabel voelen. 

Groepje cavia’s

Inmiddels weet je als het goed is dat je cavia’s altijd met meerdere moet houden. Zeker voor buitencavia’s is het belangrijk dat ze met een groepje zijn, zodat ze elkaar warm kunnen houden. Twee cavia’s kan ook als ze een goed onderkomen hebben, maar drie, vier of nog meer is beter. Hou wel rekening met de grootte van het verblijf. Hoe meer cavia’s, hoe meer ruimte ze nodig hebben. 

Droog en tochtvrij hok

Een eerste vereiste is een droog en tochtvrij hok, wat van de grond af staat. Als het buiten koud en nat is hebben je cavia’s een plekje nodig waar ze altijd droog kunnen schuilen. Je kunt een konijnenhok gebruiken, of bijvoorbeeld een hondenhok in je ren zetten. Het beste is om het toegangs-gat niet te groot te maken, zodat de meeste warmte binnen blijft. Heb je een erg groot hok, dan zou ik er wat huisjes in zetten waar meerdere cavia’s in passen. Op die manier kunnen ze beter hun warmte vasthouden en lekker bij elkaar kruipen.

Qua bodembedekking kun je denken aan een laag zaagsel of hennep. Sommige mensen gebruiken fijngehakseld stro voor isolatie. Let met stro wel op dat het niet te scherp mag zijn. Dit heb ik uitgelegd in het artikel over bodembedekking. Ook kun je een lekkere dikke laag hooi neerleggen waar ze lekker in kunnen liggen. 

Zelf gebruik ik ’s winters ook vaak vetbed in het nachthok, dit is heel zacht en warm. Door de luchtvochtigheid wordt het wel wat sneller vochtig, dus je zult het vetbed wel minimaal 2x per week moeten verversen. 

Let op: tocht is niet hetzelfde als frisse lucht! Frisse lucht is uiteraard wel belangrijk. Het hok kun je niet helemaal dicht isoleren en dichttimmeren, want dan ontstaat er juist condens en vocht binnen. Zolang je één toegangs-gat hebt wat open is, is er genoeg frisse lucht en kan het niet tochten (want dat ontstaat pas als er lucht van voren naar achteren kan verplaatsen). 

Water

Als het buiten vriest, kan het water in het bakje of de fles bevriezen. Het spreekt voor zich dat je moet zorgen dat dit ijsvrij blijft. Dus kijk vooral ’s ochtends of het water niet bevroren is en ontdooi het waar nodig. Op erg koude dagen bevriest het water soms zelfs overdag, dus controleer het dan vaker. Tip: bij waterflesjes bevriest vaak alleen het tuutje, dan lijkt het water niet bevroren maar kunnen ze toch niet drinken. Controleer dit dus ook goed. 

Warm of lauw water in de fles doen zorgt er niet voor dat het langzamer bevriest. Sterker nog, het water zal sneller bevriezen. Bron: https://www.vitens.com/nieuws/waarom-bevriest-warm-water-sneller-dan-koud-water 

Tip: voor sommige waterflesjes zijn speciale isolatiehoesjes te koop, die ervoor zorgen dat het water minder snel bevriest. Ook als je een kleed voor het hok hangt (handig tegen kou en wind), zal het water minder snel bevriezen.

Plexiglas, plastic of een kleed

Wat veel mensen ’s winters doen is een gedeelte van het hok afdekken met plexiglas, plastic (bijvoorbeeld een doorzichtig plastic tafelkleed) of een kleed. Op deze manier beperk je de plekken waar wind door kan waaien. Mijn cavia’s vinden het altijd erg fijn en gaan lekker achter het plexiglas zitten, vooral als de zon erop schijnt. ’s Nachts hang ik altijd een oude paardendeken voor het nog open gedeelte, zodat er in de nacht geen koude wind in het hok kan komen. 

Warmteplaat

Een warmteplaat is een ronde plaat die je kunt opwarmen in de magnetron. Het wordt door dierenartsen vaak gebruikt voor zieke, oude of pasgeboren dieren warm te houden. De plaat blijft heel lang warm en wordt geleidelijk weer koud, om deze reden is het geschikt om buiten te gebruiken. Volgens de omschrijving blijven ze tot 10 uur warm. In mijn ervaring worden ze als ze in een buitenhok liggen veel sneller weer koud, maar voor mijn eigen gevoel hebben ze er toch even lekker profijt van. Mijn cavia’s gaan er altijd graag op zitten. Ik gebruik het zelf voor de nacht, ik leg ze voordat ik naar bed ga in het hok. Op dagen waarop het overdag ook vriest, warm ik ze ’s ochtends ook nog een keer op.

Let wel op dat je goed de beschrijving volgt voor het opwarmen en zorg voor een hoesje eromheen zodat de cavia’s zich niet branden. Bij aankoop van een warmteplaat krijg je altijd een hoesje erbij die in de was kan. Je kunt op verschillende websites hoesjes kopen in leuke kleurtjes en printjes.

Cavia’s buiten in de winter

Met wat voorzorgsmaatregelen kunnen jouw cavia’s in de winter dus ook prima buiten blijven. Laat ze buiten en neem ze niet mee naar binnen om te knuffelen, dat is een te groot temperatuursverschil. Als je ze groente geeft in een vriesperiode en ze eten het niet op, zorg dan dat je het weer weghaalt. Bevroren groente is niet goed voor je cavia’s. Met al deze tips doorstaan jouw cavia’s de winter prima!

Een zwangere cavia

zwangere cavia
Bron: Pixabay

Jaa, je cavia is zwanger! Een hele leuke maar ook spannende tijd breekt aan. Cavia’s zijn niet heel lang zwanger, gemiddeld tussen de 60 en 72 dagen. Je hoeft dus niet lang te wachten tot je de baby cavia’s kunt bewonderen! 

De natuur doet in de meeste gevallen gewoon zijn werk. Je zeugje zal langzaam dikker worden. Ook kun je op een gegeven moment de jongen zien en voelen bewegen in haar buik. Echt heel speciaal! Je hoeft je zeugje geen speciaal voer te geven. Zorg gewoon dat ze onbeperkt hooi heeft zoals altijd, en laat het menu verder ook hetzelfde. Je moet juist niet teveel suikerrijk eten geven, zoals fruit of havermout. Dit kan ervoor zorgen dat de jongen te groot worden en dat geeft problemen bij de geboorte. Pas ook op met peterselie en rode biet, dit zou een miskraam kunnen opwekken. 

Wat wel belangrijk is om elke dag of elke paar dagen je zwangere zeugje even te wegen. Zo kun je in de gaten houden dat ze netjes steeds een beetje aankomt, en niet afvalt. Valt je cavia een paar dagen achter elkaar veel af (een paar gram is niet erg, meer en dagen achter elkaar wel), ga dan zeker naar de dierenarts. 

Zorg dat het hok waar de zwangere cavia in verblijft goed schoon is. Zeker richting het einde van de zwangerschap is het aan te raden om de kooi elke dag te verschonen. Als de bevalling zich aandient komen de jongen in een schone omgeving terecht. Dit verkleint het risico op infecties.

Leeftijd zeugje

Ook al zijn cavia’s al heel jong vruchtbaar, een cavia jonger dan 5 maanden mag nog niet zwanger worden. Veel fokkers wachten vaak zelfs 8 maanden. Een te jong zeugje kan lichamelijk te klein zijn of nog niet genoeg volgroeid om een zwangerschap en bevalling aan te kunnen. Bovendien is ze zelf nog in de groei. Doordat ze tijdens de zwangerschap al haar energie aan de jongen zal moeten geven, heeft dit effect op haar eigen groei en zal ze klein blijven. Ook mentaal gaat het soms mis en kan ze de baby’s afwijzen.

Als een zeugje ouder is dan 1 jaar en nog nooit een nestje heeft gehad, mag zij absoluut niet meer zwanger worden. Dit heeft ermee te maken dat het bekken dan al is vastgegroeid, waardoor een bevalling niet meer mogelijk is. 

Samen met andere cavia’s

Je zwangere cavia kan gewoon in de groep bij de andere cavia’s blijven. Verhuizen is zelfs heel stressvol voor een cavia en dat is het laatste wat je wilt als ze zwanger is. Er zijn veel verhalen bekend van cavia’s die gewoon in de groep met zeugjes bevallen. De andere zeugjes zullen haar in veel gevallen helpen met de bevalling en zorg voor de kleintjes. 

Na de bevalling

Vanzelfsprekend haal je de beer bij je zeug weg voor de bevalling. Meestal doe je dat twee weken ervoor, maar het is dan natuurlijk wel belangrijk dat je de datum van de dekking weet. Weet je dit niet, haal hem dan weg zodra je de jongen voelt bewegen, zodat je zeker weten op tijd bent. De zeug kan direct na de bevalling namelijk weer opnieuw gedekt worden, wat je niet wil zo kort erna. Daarnaast kan de beer de jongen verwonden of zelfs doden. Bij een oeps-nestje is dit een mooie gelegenheid om de beer te laten castreren of vasectomeren.  

Veel mensen geven de cavia een bakje met droge havermout na de bevalling, zodat ze kan aansterken. 

Oeps-nestjes

Ik vind dat ik in dit artikel ook moet benoemen dat er vaak per ongeluk nestjes cavia’s ontstaan. Dit komt vaak door onwetendheid bij het bepalen van het geslacht. Soms is het bij cavia’s wat lastig te zien of het een zeugje of een beertje is. Dan denk je dat je twee zeugjes of twee beertjes hebt gekocht, maar het blijkt toch een zeugje en een beertje te zijn. Hoewel baby cavia’s superschattig zijn, draagt dit wel bij aan de grote hoeveelheid cavia’s die een huisje moeten vinden. Ook is het niet zonder risico. Als het zeugje nog erg jong is, of juist al ouder dan een jaar, brengt het risico’s mee voor haar gezondheid en kun je zelfs je lieve cavia verliezen. Probeer dus oeps-nestjes en pretnestjes te voorkomen door goed te kijken naar welk geslacht de cavia’s hebben die je koopt of adopteert.

Welke bodembedekking kies ik?

zaagsel
Bron: Pixabay

In je hok of kooi heb je iets op de bodem nodig waar je cavia’s lekker op kunnen liggen en wat urine absorbeert. Welke je kiest is voor een groot deel afhankelijk van eigen voorkeur, budget en of je bijvoorbeeld een allergie hebt. In dit artikel benoem ik een aantal soorten waar je voor kunt kiezen.

Zaagsel

Zaagsel of houtvezel is een veelgebruikte bodembedekking voor cavia’s. Het absorbeert het vocht goed, is niet te hard voor de pootjes en het is relatief goedkoop. Zaagsel kan wel vrij stoffig zijn. Zaagsel van naaldbomen is minder geschikt, omdat hier schadelijke stoffen in kunnen zitten. 

Hennepvezel

Hennepvezel wordt gemaakt van vezelhennep en is zeer vochtabsorberend. Ook is het minder stoffig dan zaagsel. Mijn ervaring met hennepvezel is dat het vocht naar beneden zakt en daar wordt opgenomen. Hierdoor blijft de bovenlaag nagenoeg droog, wat een voordeel is. 

Stro

De meningen over stro zijn verdeeld. Stro is vrij stekelig en hard en dit kan in de oogjes van cavia’s prikken. Ook neemt het niet heel goed vocht op. Daarom is het eigenlijk minder geschikt als bodembedekking. Toch wordt het door mensen die cavia’s buiten houden wel vaak gebruikt, omdat het warmte isolerend is. Kies je voor stro, dan raad ik aan om fijngehakseld stro te gebruiken, zoals Russel Bedding.

Vlas

Vlas vind je vaak in paardenstallen, maar kan ook voor cavia’s gebruikt worden. Ik vind het qua uiterlijk erg lijken op hennepvezel, maar het is uiteraard van een andere plant gemaakt. Vlas wordt gemaakt van de vlasplant. Het neemt goed vocht op en is niet erg stoffig. Het zou geurtjes goed absorberen, maar ik vind zelf dat het erg snel gaat stinken. Vooral in de zomer moest ik het hok vaker verschonen dan met zaagsel. Vandaar dat ik vlas niet meer gebruik. 

Vetbed of fleece

Vetbed en fleece zijn stofvrij en heel zacht. Daarom zijn ze een goede keuze als bodembedekking voor cavia’s, zeker als je cavia een aandoening aan zijn pootjes heeft (zoals bumblefoot). Ook is het erg geschikt als je cavia een operatie heeft ondergaan. Vetbed is een kleed wat vocht doorlaat, waardoor het bovenop altijd droog blijft. Fleece heeft dezelfde eigenschap. Onder de kleden doe je een vochtopnemende laag, zoals vaatdoeken, handdoeken of houtkorrels. De poepjes zakken uiteraard niet erdoorheen, dus je moet het regelmatig uitkloppen of opzuigen. Ik doe dit zelf 2x per dag. De kleedjes vervang je regelmatig en was je in de wasmachine. Vetbed en fleece worden het vaakst gebruikt door mensen met binnen cavia’s. Buiten is het snel te vochtig, wat in de stof trekt. Toch gebruik ik het ’s winters vaak in het nachthok, ik ververs het dan gewoon om de paar dagen.

Back2Nature

Back2Nature bestaat uit kleine grijze korrels die gemaakt zijn van gerecycled papier. Ik heb een keer een kleine verpakking mogen proberen en ik vond het erg fijn. De korrels zijn zacht aan de pootjes en ze nemen inderdaad goed de urine op. Het enige nadeel vind ik dat Back2Nature vrij prijzig is. Als je een groot hok hebt of veel cavia’s, is het al snel een aanslag op je portemonnee. 

Katoen

Katoen? Ja, katoen! Ekoo Animal Bedding Cotton & Comfort bestaat uit kleine katoenbolletjes die je uitpluist en in het hok legt. Ik vind ze echt superzacht en lekker warm voor de cavia’s. Daarnaast is het ook nog eens stofvrij en mag ook gewoon in de GFT-container. Ik gebruik ze dan ook graag, maar dan als dun laagje op bijvoorbeeld zaagsel of hennepvezel. Om mijn hele hok ermee te vullen vind ik het iets te duur.

BedXcel

BedXcel bestaat uit kleine stukjes karton, die je in het hok of de kooi legt. De voordelen zijn dat het stofvrij is, poepjes erdoorheen vallen en cavia’s hier dus niet op lopen, en als je cavia’s rondrennen valt het niet over de rand zoals bijvoorbeeld zaagsel en hennepvezel. Je zult dus een stuk minder vaak hoeven te stofzuigen rondom de kooi! Ik heb zelf BedXcel nog nooit gebruikt, maar ik heb er goede verhalen over gehoord. 

Houtkorrels

Houtkorrels kun je ook gebruiken als bodembedekking voor je cavia’s. Ze zijn stofvrij en nemen goed vocht op. Persoonlijk vind ik ze vrij hard, dus ik gebruik ze alleen onder vetbed of zaagsel als extra absorberende laag. Het merk Plospan verkoopt houtkorrels in grote zakken. 

Hooi

Hooi is eigenlijk geen bodembedekker maar voer. Het neemt ook slecht vocht op. Wel vinden veel cavia’s het heerlijk om in te scharrelen en in te liggen, dus je doet ze zeker een plezier als je een klein laagje hooi op je bodembedekking strooit. 

Je ziet, er is genoeg te kiezen wat bodembedekking betreft! Een tip is om oude kranten of karton eronder te leggen, dit vergemakkelijkt het verschonen. Het beste is om gewoon eens een kleine verpakking te kopen en te proberen of het iets voor je is. Succes met je keuze!

Benodigdheden voor een cavia

Ook qua benodigdheden kun je het zo gek maken als je wilt. Maar er zijn wel een paar dingen die je natuurlijk altijd nodig hebt, zoals een hok of kooi, voerbakje en waterflesje.

cavia onder een wilgenbrug
Bron: Pixabay

Hok of kooi

Een cavia moet natuurlijk ergens wonen, meestal is dit in een hok of kooi. Online vind je een heleboel caviaverblijven om uit te kiezen. Waar je op moet letten is dat de minimale grootte voor twee cavia’s 120x50cm is. Voor elke extra cavia reken je ongeveer 0,5 vierkante meter. Je kunt ook kiezen voor een hok met meerdere verdiepingen. Cavia’s zijn van nature niet zulke klimmers, dus ze zullen wel even moeten wennen aan het trappetje. 

Waar ik zelf ook altijd naar kijk is of je overal goed bij kunt in de kooi, zodat je je niet in allerlei bochten hoeft te wringen met verschonen of je cavia’s oppakken. 

Sommige mensen houden cavia’s buiten in een ren, maar ook dan heb je altijd een klein hok nodig als nachtverblijf. Zorg ervoor dat dit nachtverblijf tochtvrij is en altijd droog. Zet het bijvoorbeeld onder een afdak of dek het af met plastic. Cavia’s kunnen best tegen regen of sneeuw, maar ze hebben wel altijd een droge schuilplek nodig. 

Voerbakje en waterfles

Een cavia moet ergens zijn brokjes uit eten, dat is meestal een voerbakje. Je hebt verschillende soorten, bijvoorbeeld een simpel stenen bakje wat je in het hok neerzet. Er zijn ook varianten die je aan de tralies kunt hangen.

Een waterfles of waterbakje is ook belangrijk. Ik vind zelf een bakje niet zo handig, omdat er snel poepjes of strooisel in komt en ze kunnen hem omkiepen. Een fles heeft daarom mijn voorkeur. De Ferplast Sippy vind ik momenteel de beste, omdat die makkelijk te bevestigen is en niet lekt. 

Bodembedekking

Je hebt verschillende soorten bodembedekking, zoals zaagsel, hennep of fleece/vetbed. Wat je kiest is afhankelijk van je eigen voorkeur of allergieën. Meer over bodembedekking lees je in het artikel “Welke bodembedekking kies ik?“.

Huisjes en schuilplekjes

Cavia’s zijn prooidieren, ze verstoppen zich daarom graag. Want wie van boven zichtbaar is, kan snel gepakt worden door een roofdier als een roofvogel! Daarom is het belangrijk om ze te voorzien van plekjes waar ze zich kunnen verstoppen, zodat ze zich veilig voelen in hun hok of kooi. Voor buitencavia’s zijn huisjes ook belangrijk omdat ze het daarin warmer kunnen hebben. Je kunt een heleboel leuke huisjes kopen, die er allemaal tof uitzien. Ook wilgenbruggetjes, waar ze voor- en achter uit kunnen lopen en soms zelfs op gaan zitten, vallen in de smaak. Ik vind het zelf fijn om meerdere schuilplekjes aan te bieden, zodat ze kunnen kiezen of ze samen ergens gaan zitten, of alleen. Maar zorg minimaal voor één huisje waar ze met zijn allen in passen. 

Hooiruif of hooibal

Hooi kun je gewoon op de grond geven. Cavia’s vinden het juist wel lekker om een beetje te scharrelen en ze slapen graag in het zachte hooi. Wel wordt het dan snel vies en nat van de urine en ontlasting. Daarom kun je ervoor kiezen om ook een hooiruifje op te hangen, zodat jouw cavia’s altijd de beschikking hebben over fris hooi. Pas op met de hooiballen voor konijnen. Zeker jonge cavia’s kunnen hierin klem komen te zitten met hun kopje of pootje, met alle gevolgen van dien!

Zo, je bent nu al een heel eind op weg! Als je bovenstaande cavia benodigdheden hebt aangeschaft, en je hebt voer en hooi gekocht, ben je klaar voor de komst van je cavia’s! Zoals ik aan het begin van dit artikel zei, kun je natuurlijk uitbreiden met nog meer speelgoed en accessoires. Je zult merken dat als je cavia’s er eenmaal zijn, je er een sport van gaat maken om ze het zo goed mogelijk naar hun zin te laten hebben!

Hoe verzorg je een cavia

cavia in hooi
Bron: Pixabay

Er zit veel verschil in hoe mensen met hun cavia’s omgaan. De één verschoont elke dag het hok, geeft vijf keer per dag een heerlijke salade van verschillende groenten en neemt ze elke dag minimaal een uur op schoot. De ander knuffelt misschien niet met zijn cavia’s, maar zorgt voor een zo natuurlijk mogelijke leefomgeving en dieet. Wat mij betreft geldt: zolang je cavia’s happy zijn, is er geen goed of fout! Maar er zijn wel een aantal basisbehoeften die je moet vervullen. 

Onbeperkt hooi

Ik schrijf het vaak, en schrijf het hier nog een keer: een cavia heeft onbeperkt beschikking over hooi nodig. Hooi is zó ontzettend belangrijk voor hun spijsvertering en hun tanden, te weinig hooi geven is dierenmishandeling. Zorg dus voor een goed gevulde ruif of bed van hooi.

2. Eén of meer vriendjes

Een cavia kan niet alleen leven. Ze zijn groepsdieren en heel sociaal, en hebben deze interactie nodig. 

3. Vitamine C

Ik ben voorstander van het geven van 1 vitamine C pilletje van 70mg per cavia per dag. Je kunt je cavia eraan wennen om het pilletje uit je hand aan te pakken. Veel cavia’s moeten wennen aan het pilletje en aan de smaak. Je kunt je cavia oppakken en het pilletje voorzichtig in zijn mondje duwen. Achter de voortanden zitten geen tanden, de kiezen beginnen pas een stukje verder. Je kunt dus het pilletje in zijn mondhoek duwen. Zorg er wel voor dat je dit ver genoeg doet, anders spuugt hij hem er weer uit 😉 

4. Hok of kooi verschonen

Een cavia heeft uiteraard regelmatig een schoon hok of een schone kooi nodig. Cavia’s worden niet zindelijk zoals konijnen, dus je zult merken dat het hele hok vies is. Hoe vaak je het hok verschoont is van meerdere factoren afhankelijk. Hoe groot is je kooi, hoeveel cavia’s leven er, welke bodembedekking gebruik je, et cetera. Kijk gewoon goed, is het te vies, dan verschoon je het. Vaak zijn er wel extra vieze plekken, zoals plekken waar ze graag slapen of eten. Deze plekken zou je wat vaker kunnen verschonen zodat je niet elke keer het hele hok schoon hoeft te maken. 

5. Voer

Naast hooi heeft een cavia ook groente, fruit en brokjes nodig. Ze kunnen best een grote hoeveelheid groente en fruit hebben, mits ze hier aan gewend zijn. Is je nieuwe cavia niet gewend aan het eten van veel groente, bouw dit dan rustig op zodat zijn lijfje hieraan kan wennen. Hoe vaak je per dag eten geeft is net wat je zelf prettig vind. Ik vind het zelf fijn om tweemaal per dag te voeren, dan verdeel ik de hoeveelheid groente, fruit en brokjes. Ook zie ik ze dan minstens twee keer per dag en kan ik goed in de gaten houden of ze zich normaal gedragen en niet ziek zijn. Maar er zijn ook mensen die wel 3 of 4 keer per dag een bordje groente geven en dat is natuurlijk ook helemaal prima!

Dit zijn vijf basisbehoeften die belangrijk zijn in de verzorging van je cavia. Uiteraard hoort bij verzorging ook het tijdig opmerken dat je cavia ziek is en zorgen dat hij of zij zich weer beter gaat voelen. Een bezoekje aan de dierenarts is geen overbodige luxe. Cavia’s zijn namelijk prooidieren en in de natuur is een ziek dier een zwak dier. Daarom laten ze het vaak niet merken als ze ziek zijn of pijn hebben, tenzij het al heel erg is. Zodra je merkt dat je cavia niet goed in zijn of haar vel zit, kan het dus zijn dat hij al erg ziek is. Better safe than sorry en een extra tripje naar de dierenarts maken!

Kammen of borstelen

Een cavia hoef je in principe niet te kammen of te borstelen. Tenzij je een prachtige langhaar cavia zoals een Peruvian hebt. Om te voorkomen dat de vacht gaat klitten of vies wordt, zul je deze moeten onderhouden. Dit doe je door regelmatig voorzichtig te borstelen, en eventueel als het haar erg over de grond sleept en vies is, kun je het wassen. Pas wel op met wassen, want dit tast de natuurlijke vetlaag van de huid aan. Was je cavia dus maar af en toe en bij voorkeur alleen het stukje wat echt vies is geworden.

Plaats van het hok of de kooi

Wist je dat cavia’s niet goed tegen tocht kunnen? Ze hebben erg gevoelige luchtwegen, zorg er dus voor dat het hok of de kooi niet op de tocht staat. Om deze reden is het ook niet goed om een cavia vaak van binnen naar buiten te verplaatsen als het temperatuurverschil groter is dan 5-10 graden. Dus denk niet dat je je binnencavia er een plezier mee doet om hem ’s winters lekker een dagje buiten te zetten. Dit kan alleen ’s zomers als het warm is. Verder moet je een keuze maken tussen cavia binnen of buiten. En wil je hem buiten, begin hier dan rond mei of juni al mee, zodat ze kunnen wennen aan het langzaam kouder wordende weer in het najaar.

Groente en fruit die mijn cavia mag eten

cavia met appel
Bron: Pixabay

Cavia’s mogen ontzettend veel groente en fruit. Eigenlijk bijna alles wat je je kunt bedenken, mogen ze hebben. Succesnummers bij mij thuis zijn andijvie, wortel, witlof, (rode) paprika en komkommer. 

Je mag de groente absoluut niet koken of invriezen, geef het altijd rauw. Noten, zaden en zuivel zijn niet goed voor cavia’s en mogen ze dus niet hebben. 

Wat mogen cavia’s absoluut niet eten?

  • Ui
  • Prei
  • Champignons
  • Aubergine
  • Aardappels
  • Rabarber
  • Avocado
  • Knoflook
  • Bonen

Kruiden en bladeren

Wist je dat kruiden ook erg geschikt zijn om aan je cavia te geven? Ze vinden het vaak ook heel erg lekker! Bijvoorbeeld peterselie, gedroogde brandnetel en paardenbloem zijn echte lekkernijen. Maar ook munt, tijm en dille vallen vaak in de smaak!

Een cavia onderhouden

Cavia’s onderhouden is niet heel moeilijk, maar ik vind het wel meer werk dan bijvoorbeeld konijnen. Vroeger had ik konijnen en voor mijn gevoel was ik daar minder tijd aan kwijt. Maar misschien ben ik in de loop der tijd wel hogere eisen gaan stellen aan de verzorging, dat is natuurlijk ook goed mogelijk ;-). 

cavia met jongen in een kooi
Bron: Pixabay

Hok of kooi kopen

Het onderhoud van je cavia’s – ja cavia’s meervoud, in dit artikel heb ik uitgelegd waarom je een cavia nooit alleen moet houden – begint bij een goed hok of kooi. Er is een keur aan hokken en kooien te koop, je moet degene kiezen waar je je zelf het prettigst bij voelt. De minimale afmeting voor 2 cavia’s is 120x50cm. Heb je meer cavia’s, dan moet het hok groter zijn.

Waar ik zelf altijd op let als ik een nieuw hok koop, is of het makkelijk schoon te maken is. Sommige hokken hebben alleen een klein deurtje, maar kun je verder niet goed opendoen. Dit is heel onhandig met het verschonen en ook met het oppakken van de cavia’s. 

Bodembedekking

In het hok of de kooi maak je gebruik van bodembedekking. Er zijn verschillende soorten, zoals zaagsel, hennep (hemparade). Stro is minder geschikt voor cavia’s. Cavia’s kunnen namelijk hun oogjes niet goed sluiten en het zou in hun oog kunnen prikken. Al gebruiken sommige mensen fijngehakseld stro, vooral buiten als extra isolatie. Een stofvrij alternatief is fleece of vetbed. Vetbed is een speciaal kleed wat door dierenartsen wordt gebruikt. Het laat vocht door en blijft daardoor bovenop altijd droog. Onder het fleece of vetbed doe je een vochtopnemende laag, zoals vaatdoeken, handdoeken of houtkorrels. De poepjes blijven erop liggen en die kun je uitkloppen of opzuigen. De kleedjes was je in de wasmachine. Deze kleedjes kun je in allerlei leuke kleurtjes en printjes kopen, dus ze staan ook nog eens erg decoratief!

Wat eet een cavia

Op een dag eten cavia’s hooi, dit moet altijd onbeperkt aanwezig zijn. Ze vinden het leuk om een berg hooi te hebben om in te kruipen, op te liggen en van te eten. Dit wordt alleen snel vies, omdat cavia’s niet zindelijk zijn. Daarom kun je er ook voor kiezen om het hooi aan te bieden in een hooiruifje. Pas op met die leuke hooiballen, hier kunnen met name kleine cavia’s in vast komen te zitten met hun kopje! 

Deze kleine knaagdieren eten ook vrij veel groente en fruit. Er zijn mensen die wel 3 of 4 keer per dag groente geven, ik doe dit zelf 2 keer per dag. Je krijgt vanzelf een gevoel bij hoeveel je moet geven. Cavia’s stoppen namelijk met eten als ze vol zitten, dus als er elke keer groente blijft liggen, heb je teveel gegeven. Omgekeerd als het elke keer helemaal op is, kun je overwegen iets meer te geven. Welk groente en fruit je geeft is afhankelijk van wat je cavia’s lekker vinden. Die van mij vinden bijvoorbeeld fruit niet zo lekker, maar bijna alle groente weer wel. In het artikel “Groente en fruit die mijn cavia mag eten” kun je lezen wat je wel en niet kunt geven. Zorg in ieder geval voor een goede variatie.

Ook caviabrokjes horen op het menu van je cavia. Zorg ervoor dat je speciaal caviavoer koopt, hier zit extra vitamine C aan toegevoegd. Je hebt soorten die gemengd zijn, het lijkt een beetje op muesli. Cavia’s vinden dit vaak heel lekker, maar gaan hier vaak selectief van eten. Ze eten dan alleen de lekkere snoepdingetjes eruit en de gezonde brokjes niet meer. Daarom geef ik zelf altijd uniforme brok van Science Selective. Op de zak staat aangegeven hoeveel brokjes de cavia’s per dag mogen krijgen. 

Vers water

Verder hebben cavia’s natuurlijk onbeperkt vers water nodig. Dit kun je in een waterbakje doen, maar om de eerder genoemde reden dat ze niet zindelijk zijn wordt dit ook snel vies en het kan ook omgegooid worden. Een andere optie is een waterfles, deze zijn er ook in verschillende varianten. Ik ben zelf fan van de Ferplast Sippie, deze lekt niet en is makkelijk uit elkaar te halen om schoon te maken.