Geplaatst op

Cavia’s koppelen

Groepje cavia's die gras eet
Bron: Pixabay

Inmiddels weet je wel dat je cavia’s altijd met 2 of meer moet houden. Tenzij je 2 cavia’s overneemt die al een koppeltje vormen, bijvoorbeeld uit hetzelfde nestje of uit een opvang, ontkom je er niet aan dat je soms cavia’s moet koppelen. Bijvoorbeeld als één van jouw cavia’s overlijdt en je de overgebleven cavia een nieuw vriendje wilt geven. Of als je je groepje wilt uitbreiden. Gelukkig zijn cavia’s een vreedzaam volkje en zal het in de meeste gevallen goed gaan. Wel is het goed opletten als je beertjes wilt koppelen die elkaar nog niet kennen. 

Voorbereiding

Voordat je cavia’s gaat koppelen, is het verstandig om het hok of de kooi te verschonen, zodat ze ‘met een schone lei’ beginnen. Er zitten dan minder geurtjes van uitwerpselen van de cavia die er al woont. Ik vind het altijd fijn om de eerste ontmoeting op een neutraal terrein te doen, dus niet in het hok zelf. Je kunt ze bijvoorbeeld in een ren zetten, of los in de badkamer. Dan heeft geen van de cavia’s een thuisvoordeel en zullen ze elkaar sneller accepteren. Maar dit is niet per se noodzakelijk. Opvangen en fokkers hebben vaak wisselende samenstellingen of vrij grote groepen, er is dan geen tijd of gelegenheid om elke keer een neutrale omgeving in te richten en hier alle cavia’s naartoe te verplaatsen. Zij zetten ze altijd gewoon bij elkaar en dit gaat ook gewoon goed. 

Gedrag bij een koppeling

In het begin zullen de cavia’s aan elkaar snuffelen, ook vaak aan elkaars kontje net als honden. Ze zullen naar elkaar ‘kletsen’ door allerlei zachte piep- en knorgeluidjes te maken. Waarschijnlijk zal er ook soms geklappertand worden, achter elkaar aan gerend en soms zelfs op elkaar rijden. Dit is allemaal niet erg, grijp niet in maar laat het gebeuren. Ze hebben dit gedrag nodig om te bepalen wat de rangorde gaat zijn. Wie zal er de baas worden? 

Soms wordt er her en der een knauw uitgedeeld, ook dit is niet erg. Pas wel op dat het vechten niet te erg wordt. Zodra er verwondingen ontstaan en bloed vloeit, is het tijd om in te grijpen. Let op: probeer nooit 2 vechtende cavia’s uit elkaar te halen! De kans is groot dat jij ook een beet oploopt en cavia’s hebben erg scherpe tanden die flinke verwondingen kunnen toebrengen. Wacht tot er een pauze ontstaat in het gevecht en grijp ze dan. Maar wees gerust, dit is eigenlijk nooit nodig. Ik heb dit alleen nog maar gehoord bij twee beertjes die elkaar écht niet mochten.

Zeugjes koppelen 

Zeugjes samen gaat eigenlijk altijd wel goed. Je kunt je groepje onbeperkt uitbreiden, afhankelijk van of je genoeg ruimte hebt uiteraard. Er zal in het begin een beetje gekibbel zijn, maar al snel hebben ze een rangorde bepaald en zullen ze vredig samenleven. Bij een groepje zeugjes kun je één castraat laten lopen (beertje die onvruchtbaar is gemaakt). Twee of meer castraten raad ik af, er is een grote kans dat ze gaan vechten om de vrouwtjes.

Beertjes koppelen

Het koppelen van twee of meer beren is vaak een uitdaging. De meeste kans heb je met twee jonge cavia’s die net afgespeend zijn. Zij zullen elkaar in de meeste gevallen accepteren, al zullen ze soms ook mot hebben. Oudere beren zijn moeilijker. Of de koppeling slaagt is afhankelijk van meerdere factoren. Zoals het karakter van de beren, de beschikbare ruimte, hoeveel schuil- en eetplekjes zijn er, et cetera. Er zijn mensen die een groep hebben van wel 8 beren, en er zijn mensen waarbij 2 samen al niet lukt. Het is echt een kwestie van de juiste omstandigheden creëren en afwachten of de karakters bij elkaar zullen passen. Bij beren geldt: als je ze eenmaal een keer apart hebt gezet vanwege vechten, kunnen ze eigenlijk nooit meer bij elkaar. Probeer hier dus zo lang mogelijk mee te wachten. Laat ze het zelf uitzoeken, tenzij er echt bloed vloeit. In dat geval is het beter om ze te scheiden. Je kunt ze bijvoorbeeld een vasectomie laten ondergaan en ieder hun eigen groepje dames geven. 

Geplaatst op

Een cavia tam maken

cavia op schoot
Bron: Pixabay

Een veelgehoorde vraag van caviabaasjes: “Hoe krijg ik mijn cavia tam?”. Laat ik met de deur in huis vallen: hier is geen eenduidig antwoord op te geven. Net als mensen hebben cavia’s allemaal hun eigen persoonlijke karakter. Daarbij is het ook afhankelijk van wat hun achtergrond is. 

Wat is ‘tam’?

Het ligt er helemaal aan wat je zelf verstaat onder ‘tam’. Wil je dat je cavia uit je hand eet, wil je hem makkelijk kunnen oppakken of juist in het hok kunnen aaien? Het verschilt heel erg per cavia hoe lang ze nodig hebben om hieraan te wennen en of het uiteindelijk ook gaat lukken. 

Prooidier

Zoals ik eerder schreef, zijn cavia’s prooidieren en daardoor ook vluchtdieren. Van nature zullen ze dus altijd wegrennen en verstoppen zodra ze ons aan zien komen. In hun ogen zijn we een groot roofdier! Het zal dus tijd en geduld nodig hebben om een cavia eraan te laten wennen dat wij ze geen pijn willen doen of opeten. Wees daarom ook niet gefrustreerd of boos op je cavia als het lang duurt of in het begin helemaal niet lijkt te lukken. Hij of zij kan er simpelweg niets aan doen!

Aandacht en tijd

Als je cavia’s net bij je zijn, zullen ze wat bang zijn. Geef ze rustig de tijd om te wennen, door bijvoorbeeld groente neer te leggen en jouw hand hier stil naast. Grijp ze niet meteen als ze een hapje nemen, maar laat je hand gewoon liggen. Ze leren dan dat het niet eng is om jouw hand dichtbij te zien. Zo ga je steeds een stapje verder. Bij de ene cavia zal dit meer tijd in beslag nemen dan de andere. De een zal je na een paar weken al kunnen aaien, de ander misschien na twee maanden nog steeds niet. 

Uit de hand voeren

Als je cavia’s niet meer bang zijn als jouw hand naast hun eten ligt, kun je proberen ze lekkere hapjes aan te bieden terwijl jij het vasthoudt. Dit zullen ze in het begin erg spannend vinden. Ze zullen steeds even dichtbij komen ruiken en daarna weer snel wegrennen, om vervolgens weer terug te komen. Wees niet teleurgesteld als ze niet gelijk een hapje nemen, dit kan een paar dagen in beslag nemen. Zolang jij geduldig blijft zal hun nieuwsgierigheid en lekkere trek het uiteindelijk winnen van hun angst.

Oppakken vanaf de zijkant

Cavia’s vinden het enorm eng en stressvol als je ze van bovenaf oppakt. Ze zien je hand niet aankomen en denken dat ze door een roofvogel gegrepen worden. Als je je cavia’s elke keer zo oppakt, zullen ze dus erg bang van je blijven. Het beste is om ze vanaf de zijkant ‘op te scheppen’. Dus je hand over de grond naar ze toe onder hun buikje schuiven en op die manier oppakken. Ze zien je hand aankomen en het is een stuk minder bedreigend. Als je het op deze manier volhoudt, zullen ze het een stuk minder eng vinden. 

Op schoot nemen

Ook aan op schoot zitten moeten cavia’s altijd een beetje wennen. Het helpt om ze wat lekkere hapjes te voeren terwijl ze bij je op schoot zitten, bijvoorbeeld wat blaadjes andijvie of stukjes andijvie. Je zult merken dat ze vanzelf relaxter worden. 

Aaien

Cavia’s vinden het niet altijd even lekker om op hun hele lijfje geaaid te worden. Bovenop hun kopje en de voorkant van hun rug vinden ze vaak lekker. Maar aaien op hun kontje of onder hun kopje vinden ze meestal niet zo fijn. Je ontdekt vanzelf wat jouw cavia lekker vindt en wat niet. Gaat je cavia een beetje knorren of in je vingers bijten, dan vindt hij of zij het niet zo fijn. 

Jong beginnen

Ook voor het tam maken geldt: jong geleerd is oud gedaan. Als een jonge cavia al vaker is opgepakt, geaaid en uit de hand leert eten, zal deze cavia sneller aan jou wennen en tam worden. Heeft een baby cavia voornamelijk een eigen leven gehad en is weinig in de hand geweest, dan zal het jou ook meer moeite kosten om je cavia tam te maken. 

Tamme cavia

Het lukt niet iedereen om elke cavia tam te krijgen. Sommige cavia’s blijven altijd bang. Ik heb zelf momenteel 4 cavia’s, drie daarvan zijn relaxed rondom mij maar eentje rent altijd hard weg. Terwijl ik ze toch allemaal hetzelfde behandel. Probeer je cavia in zijn waarde te laten en van een afstandje van zijn geluidjes en gedragingen te genieten! En dan kun je lekker knuffelen met de rest.

Geplaatst op

Cavia’s en andere dieren

Groepje konijnen
Bron: Pixabay

Je ziet weleens dat mensen cavia’s samen met andere dieren in hetzelfde verblijf houden. Dit gebeurt het vaakst bij mensen die hun cavia’s buiten hebben zitten. Het is ook erg leuk om een ren te hebben met cavia’s, konijnen, kipjes en andere vogels en misschien nog wel andere dieren. Toch raad ik het persoonlijk af om dit te doen. Als je andere dieren hebt, kun je ze het beste gescheiden houden. 

De redenen hiervoor beginnen met dat alle dieren een andere voerbehoefte hebben. Zo hebben cavia’s extra vitamine C nodig en konijnen niet. Cavia’s kunnen ook veel meer groente hebben, de meeste konijnen kun je maar een klein beetje groente per keer geven. Hetzelfde geldt voor kippen en andere vogels, die mogen bepaalde zaden en noten eten die niet goed zijn voor cavia’s. 

Cavia’s en konijnen

Een veel geziene combinatie is cavia’s en konijnen, of erger: 1 cavia met 1 konijn. Vanuit het verleden wordt dit nog vaak gedaan, maar het is geen goede en potentieel gevaarlijke combinatie. Het kan jaren goed gaan, maar eigenlijk zijn cavia’s en konijnen niet geschikt om samen te wonen. 

Ik noemde al eerder het voer. Caviavoer heeft extra vitamine C vanwege de behoefte van cavia’s. Maar dit geeft juist extra belasting op de nieren van konijnen. Geef je ze konijnenvoer, dan zal de cavia onherroepelijk tekorten opbouwen. Daarnaast bevat konijnenvoer anti-coccidiose, wat weer en zware belasting op de darmen van cavia’s is. Je doet dus altijd één van de twee tekort. 

Een tweede reden is dat konijnen drager kunnen zijn van de bordetella bacterie. Het konijn heeft hier geen last van, maar cavia’s kunnen er levensbedreigend ziek van worden. Ze worden verkouden, snotterig en kunnen een longontsteking ontwikkelen. Overigens kun je cavia’s wel inenten tegen bordetella. Dit is dus zeker aan te raden ook als je je cavia’s en konijnen in een apart verblijf naast elkaar hebt zitten.

Als laatste communiceren konijnen en cavia’s heel anders. Ze zullen elkaar dus nooit begrijpen en elkaars signalen verkeerd begrijpen. Cavia’s ‘praten’ veel, ze maken de hele dag door geluidjes. Konijnen maken meestal alleen geluid als er gevaar is of als ze erge pijn hebben. Als een cavia vrolijk piept om eten, kan een konijn dit opvatten als alarmkreet. 

Konijnen hebben hele sterke achterpoten waar ze mee stampen als communicatie naar elkaar. Voor een cavia kan dit als bedreigend worden gezien, waardoor ze bang zullen zijn voor het konijn. Ook kan een konijn met zijn sterke achterpoot de cavia per ongeluk schoppen, wat leidt tot zeer ernstige verwondingen. 

Kortom, hoewel het jaren goed kan gaan en zo leuk lijkt, zijn cavia’s en konijnen bij elkaar écht geen goed idee. Het zijn beide groepsdieren, dus geef een cavia een ander caviavriendje en zoek voor het konijn een ander konijn als maatje.

Cavia’s en vogels

Ook het samen houden van cavia’s en vogels vind ik geen goed idee. Naast het verschil in dieet, zijn er ook andere redenen. Vooral bij kippen is het bekend dat ze naar kunnen pikken. Er zijn gevallen bekend waarbij de kippen pikten naar de glimmende kraaloogjes van de cavia’s. Ook dragen vogels vaak luizen of ander ongedierte met zich mee, en hun ontlasting is ziekmakend voor de cavia’s die erdoorheen lopen. 

Ook in dit geval zeg ik: maak twee rennen naast elkaar zodat beide diersoorten gezellig met hun eigen soortgenoten samen kunnen leven. 

Geplaatst op

Cavia geluiden en gedrag

cavia in het gras
Bron: Pixabay

Cavia’s zijn grappige kleine beestjes. Je zult zien dat je vaak naar ze kijkt hoe ze aan het scharrelen of met elkaar aan het communiceren zijn. Het is leuk als je de geluiden gaat herkennen en weet wat je cavia’s ermee bedoelen. 

Whiepen

Whiepen is een schel piepend geluid wat cavia’s maken. Ze kunnen het maken als er bijvoorbeeld gevaar is, maar gebruiken het voornamelijk om jouw aandacht te trekken als ze eten willen. Cavia’s leren snel welke geluiden of bewegingen horen bij dat er eten in aantocht is. Bijvoorbeeld het ritselen van een zakje of het opendoen van de koelkast. Maak je klaar voor een fluitconcert elke keer als je een zakje chips eet of wat te drinken pakt 😉 

Popcornen

Popcornen is een heel grappige beweging waarbij cavia’s een stukje de lucht in springen en met hun kopje schudden. Ze doen dit alleen als ze blij zijn, dus het is altijd leuk om je cavia’s te zien popcornen!

Pruttelen

Ik noem dit voor het gemak even ‘pruttelen’, je zult snel genoeg door hebben wat ik ermee bedoel. Cavia’s gebruiken dit geluidje voornamelijk om met elkaar te communiceren. Mijn cavia’s maken de hele dag zachte geluidjes tegen elkaar, net alsof ze een gesprek voeren. Het klinkt heel gezellig.

Waken

Je zult dit geluid niet vaak horen want niet elke cavia is een zogenaamd ‘wakertje’. Een waker maakt een soort fluitend geluid om andere cavia’s voor gevaar te waarschuwen. Het is een vorm van alarm slaan. Soms is niet duidelijk welk gevaar er bedoeld wordt, want voor ons kan het lijken alsof er niets aan de hand is. Maar de cavia heeft duidelijk iets opgemerkt. Na een tijdje zal hij vanzelf stoppen als hij merkt dat er geen gevaar is. 

Klappertanden

Als cavia’s er boos zijn op elkaar of op ons, zullen ze klappertanden. Dit is een laatste waarschuwing voordat de cavia gaat aanvallen. Zodra je dit hoort, let dan even op. Als je cavia’s elkaar net hebben ontmoet, zullen ze soms even klappertanden om te bepalen wie er de baas is. Dit is niet erg, zolang ze niet vechten. Cavia’s die elkaar al langer kennen zullen soms ook klappertanden, maar dit leidt zelden tot een gevecht. Soms irriteert de ene cavia de ander, of loopt hij in de weg. Dan waarschuwen ze elkaar eventjes. 

Knorren

Als een cavia geïrriteerd is, zal hij een soort knorrend geluid maken. Dit doen ze bijvoorbeeld als ze het niet leuk vinden wat een andere cavia doet, of als je ze bijvoorbeeld op een plekje aait die ze niet zo prettig vinden. Een knorrende cavia trilt hier ook een beetje bij met zijn lijfje. 

Brommen

Dit gedrag zie je vaak bij een mannetjescavia die wil paren. Hij zal naar het zeugje lopen, met zijn kontje wiebelen en daarbij een brommend geluid maken. 

Gillen 

Een cavia die in paniek is of pijn heeft, zal een gillend geluid maken. Soms doen ze het als je ze bijvoorbeeld te hard knijpt bij het oppakken. Dit geluid lijkt erg op whiepen, maar je zult snel door hebben dat het geen geluid van vrolijkheid is. Zodra je je cavia dit geluid hoort maken zonder reden, is het verstandig om even langs de dierenarts te gaan om uit te sluiten dat er iets ernstigs aan de hand is. 

Je ziet, cavia’s hebben een heel arsenaal aan geluidjes om aan je duidelijk te maken wat ze willen of hoe ze zich voelen. Het is heel gezellig om naar te luisteren en hoe langer je je cavia’s hebt, hoe meer je hun geluidjes gaat herkennen en erop kunt inspelen.